Derleme De Bulunması Gereken Özellikler Nelerdir ?

Damla

New member
Derleme Nedir?

Derleme, belirli bir konu üzerine yapılmış olan çeşitli kaynaklardan alınan bilgilerin bir araya getirilerek sistemli bir şekilde sunulması işlemidir. Bu tür bir çalışma, araştırma literatürünü tarayarak var olan bilgileri derler ve bir araya getirir. Derleme yaparken, yalnızca farklı kaynaklardan alıntılar yapmak değil, aynı zamanda bu kaynakları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyerek daha geniş bir perspektif sunmak önemlidir.

Derleme Çalışmalarının Amacı

Derleme çalışmalarının temel amacı, belirli bir konu hakkında mevcut bilgi birikimini toplamak ve bu birikimi sistematik bir şekilde sunmaktır. Bu tür çalışmalar, literatürdeki boşlukları tespit etmek, gelecekteki araştırmalar için yönlendirmeler yapmak ve bir konu hakkında genel bir çerçeve oluşturmak için oldukça önemlidir. Ayrıca, bilimsel araştırmaların kalitesini arttırmak ve araştırmacılara yol göstermek de derlemenin temel hedefleri arasındadır.

Derleme Çalışmalarında Bulunması Gereken Temel Özellikler

1. **Sistematiklik ve Düzen**

Derleme çalışması, belirli bir düzen içinde yapılmalıdır. Konu ile ilgili tüm önemli kaynaklar araştırılmalı ve bunlar belirli bir çerçevede toplanmalıdır. Kaynaklar arasındaki ilişkiler, benzerlikler ve farklılıklar sistemli bir şekilde analiz edilmelidir. Derleme, okurun kolayca takip edebilmesi için net bir yapıya sahip olmalıdır.

2. **Kaynak Seçimi ve Güvenilirlik**

Bir derleme çalışması, güvenilir ve geçerli kaynaklara dayandırılmalıdır. Kaynakların güvenilirliğini kontrol etmek, derleme çalışmasının kalitesini doğrudan etkiler. Akademik dergiler, kitaplar, konferans bildirileri gibi akademik kaynaklar bu tür çalışmalar için tercih edilen kaynaklardır. Derlemeye alınacak her kaynağın geçerliliği ve güvenilirliği titizlikle değerlendirilmelidir.

3. **Konunun Kapsamı**

Derlemenin konusu belirli bir sınır içinde olmalıdır. Çok geniş bir konu ele alınarak çalışmanın odak noktası kaybedilmemelidir. Aynı zamanda, konu çok dar bir çerçevede kalmamalıdır. Çalışma, belirli bir konuya derinlemesine bakmakla birlikte, konu hakkında kapsamlı bir genel bakış da sunmalıdır.

4. **Eleştirel Yaklaşım ve Yorum**

Derleme, yalnızca mevcut bilgilerin toplanması değil, aynı zamanda bu bilgilerin eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirilmesidir. Kaynaklar arasındaki benzerlikler ve farklılıklar analiz edilmeli, eksiklikler veya çelişkiler vurgulanmalıdır. Eleştirel yorumlar, derlemenin bilimsel değerini artıran unsurlar arasında yer alır.

5. **Dilin ve Terminolojinin Uygunluğu**

Derleme yazısında kullanılan dil, açık ve anlaşılır olmalıdır. Terimler ve kavramlar, okuyucu kitlesine uygun olmalı ve herhangi bir yanlış anlamaya yol açmamalıdır. Bilimsel dil kullanımı önemlidir ancak karmaşık ve anlaşılması zor ifadelerden kaçınılmalıdır. Ayrıca, derlemede kullanılan terminolojinin doğru ve tutarlı olması gerekmektedir.

6. **İstatistiksel ve Metodolojik Yöntemlerin Kullanımı**

Derleme çalışmasında, bazı durumlarda verilerin istatistiksel analizi veya metodolojik bir değerlendirme gerekebilir. Bu tür çalışmalar, verilerin ne şekilde toplandığı, analiz edildiği ve sunulduğu hakkında ayrıntılı bilgi sunar. Özellikle nicel veriler içeren derlemelerde, kullanılan metodolojinin şeffaf bir şekilde açıklanması önemlidir.

7. **Yöntemsel Çerçeve ve Sınırlamalar**

Derleme çalışmasında kullanılan araştırma yöntemlerinin açıkça belirtilmesi gereklidir. Hangi yöntemlerin kullanıldığı, hangi kriterlere göre kaynakların seçildiği, çalışmanın kapsamı ve sınırlamaları net bir şekilde ortaya konmalıdır. Böylece okur, derlemenin ne kadar güvenilir olduğunu daha iyi anlayabilir.

Derleme Çalışmalarında Kullanılacak Anahtar Kelimeler

Derleme çalışmalarında belirli anahtar kelimeler kullanmak, konunun doğru bir şekilde ifade edilmesi için oldukça önemlidir. Anahtar kelimeler, çalışmanın amacını netleştirmede ve literatürdeki benzer araştırmalarla ilişkilendirilmesinde yardımcı olur. Örneğin, bir "sağlık" derlemesi yapılırken kullanılacak anahtar kelimeler "beslenme", "sağlık", "hastalıklar", "tedavi yöntemleri" gibi terimler olabilir. Bu anahtar kelimeler, derlemenin içeriği ile ilgili net bir anlayış sağlar.

Derleme Çalışmasında Literatür Taraması ve Kaynaklar

Derleme çalışmasının en önemli bölümlerinden biri literatür taramasıdır. Literatür taraması, belirli bir konuda var olan tüm bilgilerin taranması ve bu bilgilerin derlenmesidir. Bu süreçte akademik kaynaklar, tezler, makaleler, kitaplar ve diğer bilimsel yayınlar gözden geçirilir. Literatür taramasında, kaynakların ne kadar güvenilir olduğu ve ne kadar güncel oldukları büyük önem taşır. Ayrıca, kaynakların farklı açılardan ele alınması da derlemenin derinliğini artırır.

Derleme Çalışmasında Eleştirel Yorum ve Değerlendirme

Bir derlemede yalnızca bilgi toplamak yeterli değildir, aynı zamanda bu bilgilerin analiz edilmesi ve yorumlanması gerekir. Kaynaklar arasındaki benzerlikler, farklılıklar ve çelişkiler vurgulanarak literatürdeki boşluklar veya belirsizlikler ortaya konmalıdır. Bu eleştirel bakış, derlemenin bilimsel değerini artırır ve okuyucuya daha geniş bir perspektif sunar.

Derleme Çalışmalarının Bilimsel Katkısı

Derleme çalışmaları, yeni araştırmalara ışık tutarak bilimsel literatüre katkıda bulunur. Derleme, bir konuyu daha geniş bir bağlamda sunarak, ilgili alanda yapılacak yeni araştırmalar için temel bir kaynak oluşturur. Derlemeler, araştırmacılara hem mevcut bilgi birikimini hem de gelecekteki araştırmalar için potansiyel alanları sunar.

Sonuç

Derleme çalışmaları, belirli bir konu hakkında yapılan mevcut araştırmaların sistematik bir şekilde bir araya getirilmesidir. Bu tür çalışmaların başarısı, kaynak seçimi, eleştirel yorumlama, metodolojik şeffaflık ve dil kullanımına bağlıdır. Derleme çalışması, yalnızca bilgi sunmakla kalmaz, aynı zamanda bu bilgileri eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirerek bilimsel literatüre katkı sağlar.